Psychika koni
Ukształtowanie się psychiki współczesnych koni jest ściśle związane z rozwojem ich budowy ciała i czynnikami na nią wpływającymi, np. zmianą środowiska bytowania z gęstej puszczy na rozległe stepy, która wymogła na koniowatych zmiany, ułatwiające ucieczkę przed drapieżnikiem. W trakcie ewolucji obie te cechy wzajemnie się uzupełniały i dostosowywały. Procesy te współdecydowały o przetrwaniu jednostki. Korzystne zmiany w zachowaniu pozwalały zwierzęciu na przetrwanie, a to sprzyjało utrwaleniu danego zachowania w populacji. Koń jako gatunek przetrwał, ponieważ nauczył się unikać niebezpieczeństw.
Obserwując zachowanie koni należy zwrócić uwagę na wiele różnych aspektów, np. zachowanie wynikające z instynktu stadnego, zachowanie w nowych sytuacjach, w warunkach zagrożenia, podczas zabawy, ruchu lub eksploracji. Wszystkie one biorą się z określonych potrzeb, a ich zrozumienie wymaga od obserwatora wielowątkowej analizy. Cel, sposób ekspresji, moment i sytuacja przejawiania się zachowania nadają mu biologiczny sens. Wynika on z potrzeby organizmu oraz ze znaczenia, jakie ono miało w przeszłości dla przetrwania gatunku.
Stosunki pomiędzy organizmem a środowiskiem zewnętrznym są efektem pracy centralnego układu nerwowego, a w szczególności kory mózgowej. Zdolności te wynikają z możliwości tworzenia, utrzymywania i powtarzania wzajemnych związków czasowych z otoczeniem, tzw. odruchów warunkowych. Powstawanie tych odruchów ma istotne znaczenie w procesach adaptacji. Te specyficzne właściwości centralnego układu nerwowego nazywane są wyższymi czynnościami nerwowymi i to od nich zależy temperament zwierzęcia.